Έθιμα του Πάσχα

Ο καιρός άρχιζε να ζεσταίνεται, απολαμβάνουμε πρώτες ανοιξιάτικες μέρες κι ετοιμαζόμαστε για μία από τις μεγαλύτερες γιορτές του χρόνου " ΤΟ ΠΑΣΧΑ".

Στην Τσεχία  τα έθιμα του Πάσχα είναι διαφορετικά από την Ελλάδα.  Στις μεγάλες πόλεις όμως δε διατηρούνται πια πολλά απ’ αυτά ενώ στην ύπαιθρο παραμένουν σε μεγάλο βαθμό  ζωντανά. 

Κάθε μέρα της Μεγάλης Εβδομάδας έχει ειδικό όνομα και τα παραδοσιακά έθιμα ξεκινούν συνήθως την Τετάρτη. 

ΑΣΧΗΜΗ ΤΕΤΑΡΤΗ ή Σταχτο-τετάρτη ( ΜΕΓΑΛΗ ΤΕΤΑΡΤΗ )

-Ημέρα που καθαρίζονται οι καμινάδες.

- Αυτή την ημέρα δεν πρέπει κανείς να έχει κακή διάθεση, να είναι μουτρωμένος. Αλλιώς θα είναι έτσι την κάθε Τετάρτη όλου του χρόνου.

ΠΡΑΣΙΝΗ ΠΕΜΠΤΗ ( ΜΕΓΑΛΗ ΠΕΜΠΤΗ )

- Αυτή την ημέρα ξυπνάνε οι άνθρωποι νωρίς για να προλάβουν να πλυθούν με νερό της πρώτης δροσιάς προκειμένου να αποφύγουν τις αρρώστιες.

 - Σε ορισμένα μέρη της χώρας πετούσαν στα πηγάδια ψωμί με μέλι για να υπάρχει αρκετό νερό όλο το χρόνο.

- Σε άλλες περιοχές ψήνουν ένα γλυκό ψωμί που ονομάζεται Ιούδας.

- Την Πέμπτη το βράδυ σιωπούν οι καμπάνες για να ξαναξεκινήσουν το Μεγάλο Σάββατο. Λένε ότι οι καμπάνες πετάνε στην Ρώμη. 

ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ

-Οι άνθρωποι το πρωί κάνουν πλένονται στα ποτάμια πάλι για να αποφύγουν αρρώστιες.

- Δεν επιτρέπεται να πλένονται ρούχα αλλά ούτε άλλες εργασίες.

- αυτή την ημέρα δεν πρέπει να δανίζεται τίποτα.

- Επειδή οι καμπάνες «φύγανε για Ρώμη» ο ήχος τους πρέπει να αντικατασταθεί με μικρά ρυθμικά ξύλινα όργανα με τα οποία τα παιδιά πηγαίνουν από σπίτι σε σπίτι διμηουργόντας θόρυβο και λέγοντας διάφορα ποιήματα προκειμένου να αναγγέλλουν  την πρωινή, μεσημεριανή και βραδινή γονυκλισία.

- Ψήνονται γλυκά.

ΆΣΠΡΟ ΣΑΒΒΑΤΟ (ΜΕΓΑΛΟ ΣΑΒΒΑΤΟ)

- φτιάχνονται σταυροί από καμένα ξύλα. Οι σταυροί αυτοί τοποθετούνται μετά στα χωράφια για καλύτερη σοδιά.

- Γίνεται γενικός καθαρισμός του σπιτιού.

- Ψίνονται γλυκά ψωμιά και ένα κεΊκ σε μορφή αρνακιού.

- Τα αγόρια πλέκουν μαστίγια από κλαριά ιτιάς και τα στολίζουν με κορδέλες.

ΗΜΕΡΑ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ

- Μέρα των επισκέψεων. Ένας κερνάει τον άλλο για να έχει πλούσιο όλο το χρόνο.

- Παραδοσιακά βάφονται τα αυγά. Υπάρχουν πάρα πολλοί τρόποι και ειδικά στη Νότια Μοραβία φτιάχνουν οι γυναίκες αυγά αριστουργήματα. 

ΔΕΥΤΕΡΑ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ ( ΔΕΥΤΕΡΑ ΤΟΙΣ ΔΙΑΚΑΙΝΗΣΙΜΟΥ)

Από νωρίς το πρωί πηγαίνουν τα αγόρια να επισκεφτούν όλες τις γυναίκες και κορίτσια που ξέρουν – συγγενείς και φίλες. Τις χτυπάνε με τα μαστίγια για να μείνουν φρέσκες. Τα κορίτσια αντίθετα δίνουν στα αγόρια τα βαμμένα αυγά και κάποιο άλλο κέρασμα (ένα γλυκό ή ποτό ή λεφτά) Μετά το μεσημέρι αντίθετα βγαίνουν τα κορίτσια και βρέχουν τα αγόρια με κρύο νερό. Η παράδοση του μαστίγιου αναφέρεται στις γραπτές πηγές από το 14 αιώνα.

Κείμενο: Ανδρέα Λαϊνόβα-Κακογιαννάκη